A A A
 

Je moet het maar weten: Het verschil tussen een kathedraal en een basiliek

Kerken zijn er in allerlei soorten en maten. Je hebt parochiekerken, bedevaartkerken, kloosterkerken, rectoraat kerken. En je hebt ook nog kathedralen en basilieken. Wat zijn dat eigenlijk en wat is het verschil tussen die twee?

Elke bisschop heeft een eigen zetel. Dat is niet alleen een manier van spreken, zo van: ‘de bisschop zetelt in Utrecht. Een bisschopszetel is ook echt een stoel, een troon. Die zetel wordt de cathedra genoemd. De kerk waarin de cathedra staat, heet daarom de kathedraal. Elke kathedraal is dus per definitie een bisschopskerk en elk bisdom heeft in principe maar één echte kathedraal. De zetel van de Utrechtse bisschop staat in Utrecht. De H. Catharinakerk, Lange Nieuwstraat 36 in Utrecht is de bisschopskerk of kathedraal.

Een basiliek is een naam voor een heel ander soort kerkgebouw. De naam basiliek kan verwijzen naar de bouwstijl, maar dat is niet wat met het officiële predicaat basiliek wordt bedoeld. Dat is namelijk eretitel voor een kerk, een onderscheiding. Zoals mensen een koninklijke of een pauselijke onderscheiding kunnen krijgen, kan een kerkgebouw van de paus de officiële eretitel basiliek krijgen. Deze kerk moet dan wel aan een aantal voorwaarden voldoen. Het gaat meestal om oude kerken met een lange geschiedenis, een levende bedevaarttraditie en een actieve geloofsgemeenschap. Of een kerk een basiliek is, kun je herkennen aan twee voorwerpen: het conopeum (een soort paraplu in de oude pauselijke kleuren geel en rood) en het tintinnabulum (een belletje op een lange stok). Boven de ingang van een basiliek hangt doorgaans ook een eigen wapenschild. Het aartsbisdom Utrecht kent één kathedraal en acht basilieken in Oldenzaal, IJsselstein, Raalte, Hengelo, Zwolle, Tubbergen, Almelo, en Groenlo.